Wśród wad wzroku stosunkowo najrzadziej przez pacjentów kojarzoną jest astygmatyzm. Jednocześnie jest to niemal najpopularniejsza z wad wzroku. Szacuje się, że nawet 50% ludzi rodzi się z astygmatyzmem. W wielu przypadkach jednak wraz z rozwojem dziecka zanika. U wielu osób występuje tak zwany astygmatyzm fizjologiczny (do 0,5 dioptrii), który nawet nie wymaga leczenia. W innych przypadkach jednak korekcja astygmatyzmu jest konieczna. Wyróżnia się kilka rodzajów astygmatyzmu, jeden z nich to astygmatyzm soczewkowy. Czym jest i jak go leczyć?
Astygmatyzm soczewkowy - co to jest?
W zdrowym oku promienie świetlne skupiają się w jednym miejscu na siatkówce (tzw. Ognisku), tworząc wyraźny ostry obraz, który widzimy. Jeśli jednak z jakiegoś powodu promienie skupiają się przed lub za siatkówką, zamiast na niej, widzenie jest zaburzone. Właśnie na tym polega astygmatyzm. Często bywa też on nazywany niezbornością rogówkową. Jest to bowiem wada mająca najczęściej swoje podłoże w odkształceniu rogówki, co powoduje przesunięcie ogniska i niewyraźne widzenie. Zdarza się jednak również astygmatyzm soczewkowy, kiedy to nie rogówka, a soczewka odbiega od normy i zniekształca promień padania światła tak, że pacjent nie widzi prawidłowo. Są to przypadki bardzo rzadkie, astygmatyzm soczewkowy stanowi mniej niż 2% występujących przypadków astygmatyzmu.
Astygmatyzm soczewkowy - przyczyny i objawy
Przyczyny astygmatyzmu mogą być różne. Najczęściej jest on wadą wrodzoną. Jak zostało wspomniane, szacuje się, że około połowa ludzi rodzi się z astygmatyzmem, przy czym u większości wada ta samoczynnie zanika wraz z rozwojem w okresie dziecięcym. Wielokrotnie astygmatyzm może wystąpić wraz ze stożkiem rogówki. Przyczyną może być także uraz oka. Szczególnie w przypadku astygmatyzmu soczewkowego, jego powstanie może być związane z urazem tępym, w wyniku którego doszło do dyslokacji soczewki.
Objawy nie różnią się szczególnie od objawów związanych z innymi wadami wzroku. Pacjent zauważa pogorszenie widzenia. Dość charakterystyczne jest widzenie linii prostych jako krzywe. Pacjenci z astygmatyzmem będą mieć również kłopoty z widzeniem ostro jednocześnie linii poziomych i pionowych. Do innych objawów zaliczyć można pieczenie i łzawienie oczu, częste mruganie, wrażenie widzenia jak za mgłą, a nawet ból głowy w części czołowej czaszki.
Astygmatyzm soczewkowy - leczenie
Astygmatyzm należy zdiagnozować u lekarza okulisty. Przeprowadzi on wywiad powalający na poznanie objawów, a także wykona serię badań, które pozwolą określić, czy pacjent faktycznie jest astygmatykiem i jak głęboka jest wada wzroku. Jednym z badań pozwalających na stwierdzenie astygmatyzmu jest ocena układu promieniście rozchodzących się linii na planszy. Pacjent ma określić, jak widzi linie na przedstawionej mu planszy. W przypadku astygmatyzmu niektóre linie będą wydawały się wyraźniejsze niż inne.
Istnieje kilka możliwości, jeśli chodzi o leczenie. Tradycyjnie astygmatyzm można korygować za pomocą okularów lub soczewek kontaktowych. Konieczne tu będą specjalne soczewki toryczne, inaczej zwane cylindrycznymi. Ich moc dobierana jest zależnie od tego, jak zaawansowana jest wada wzroku pacjenta. Istnieje też możliwość wyleczenia astygmatyzmu laserowo, dotyczy to jednak głównie astygmatyzmu rogówkowego. Spośród dostępnych na rynku metod laserowej korekcji wzroku dwie są polecane astygmatykom - PRK i LASIK. Obie natomiast polegają na wymodelowaniu rogówki laserem, by przywrócić jej kształt bardziej zbliżony do naturalnego, co w przypadku astygmatyzmu spowodowanego nieregularnością soczewki może nie przynieść oczekiwanych rezultatów.
