Ocenia się, że około połowa ludzi na świecie ma astygmatyzm. Choć brzmi to dość niepokojąco, prawda jest taka, że niejednokrotnie jest on tak słaby, że pozostaje niezauważony i nie sprawia problemów w życiu codziennym. Może się jednak zdarzyć, że ta wada wzroku pogłębi się i konieczne będzie zdiagnozowanie jej u okulisty, a następnie podjęcie odpowiednich kroków, aby zniwelować jej skutki. Jeśli zauważasz problemy z widzeniem, koniecznie udaj się do okulisty - będzie on mógł wykonać odpowiednie badania i zdiagnozować, z jaką wadą wzroku masz do czynienia. Astygmatyzm bywa bowiem niejednokrotnie mylony choćby z krótkowzrocznością, tymczasem szkła potrzebne do skorygowania wzroku u astygmatyka są zupełnie inne niż u krótkowidza.
Czym jest astygmatyzm i jak się objawia
Inna nazwa astygmatyzmu to niezborność rogówkowa. Polega on na odkształceniu rogówki, przez co jest ona niesymetryczna i nie skupia promieni słonecznych na siatkówce w odpowiedni sposób. Są one rozproszone, a to powoduje zniekształcenie obrazu w polu widzenia. Astygmatyzm nie wyklucza krótkowzroczności lub nadwzroczności, niejednokrotnie te wady wzroku występują razem.
Objawy astygmatyzmu to najczęściej uczucie zmęczenia oczu i zamazane widzenie. Zarówno przedmioty znajdujące się blisko, jak i daleko stają się niewyraźne. Zdarza się także, że pacjent widzi tak zwaną mgłę na oku. Niejednokrotnie zdarzają się bóle głowy i bóle oczu, bądź uczucie napięcia gałek ocznych. Objawami mogą być też pieczenie i swędzenie oczu, częste ich pocieranie lub mrużenie, czy szybkie zmęczenie oczu przy czytaniu. Dodatkowo astygmatyzm może objawiać się problemem z rozróżnianiem kształtów - przykładowo chory na astygmatyzm będzie mylił litery, a linie proste będą wydawać się krzywe. Nierzadkie jest też zaburzenie poczucia przestrzeni. Objawy takie mogą wystąpić też przy innych schorzeniach, czy wadach wzroku, niż astygmatyzm, dlatego pierwszym krokiem po ich zauważeniu powinno być udanie się do okulisty, który będzie mógł potwierdzić, lub wykluczyć diagnozę.
Przyczyny astygmatyzmu
Przyczyny astygmatyzmu nie są do końca znane. To dość tajemnicza wada wzroku. Ocenia się, że u większości ludzi, ze względu na ogólną asymetryczność ludzkiego ciała, występuje lekkie odkształcenie rogówki. Najczęściej nie jest ono jednak wystarczająco duże, by powodować zaburzenie wzroku. Taki astygmatyzm (do 0,5 dioptrii) określany jest jako fizjologiczny. Szacuje się też, że około połowa dzieci rodzi się z astygmatyzmem, który jednak często później zanika.
Astygmatyzm często jest dziedziczony, jeśli więc wiesz, że w twojej rodzinie zdarzały się przypadku astygmatyzmu, istnieje większe ryzyko, że również ty będziesz cierpieć na tę wadę wzroku. O wiele rzadziej zdarza się, że astygmatyzm jest wynikiem urazu oka. Nie jest to jednak wykluczone. W wyniku mechanicznego uszkodzenia oka rogówka może się odkształcić powodując rozwój astygmatyzmu. Często astygmatyzm jest także pochodną innego, bardziej groźnego schorzenia, jakim jest stożek rogówki.
Aby skorygować astygmatyzm dobrane muszą być odpowiednie szkła korekcyjne. W leczeniu astygmatyzmu można zdecydować się zarówno na noszenie okularów, jak i szkieł kontaktowych. Soczewki używane do korekcji astygmatyzmu zwane są cylindrycznymi. W przypadku występowania astygmatyzmu na równi np. z krótkowzrocznością możliwe jest dobranie soczewek, które pozwolą na korygowanie obu wad jednocześnie. W wyjątkowych, ciężkich przypadkach astygmatyzmu lekarz okulista może zaproponować pacjentowi operację laserową na astygmatyzm, nie zdarza się to jednak często.
