Na cukrzycę choruje już ponad 415 milionów ludzi na całym świecie. ONZ uznało ją za pierwszą niezakaźną epidemię XXI wieku. Według danych WHO, choruje na nią co 11 dorosły człowiek. W Polsce cukrzyca dotyczy już prawie 3 milionów osób. Diagnozuje się ją u 25% Polaków po sześćdziesiątce. Chorobie najczęściej towarzyszą różnego rodzaju powikłania i schorzenia współistniejące. Jednym z nich jest retinopatia cukrzycowa, polegająca na uszkodzeniu naczyń krwionośnych siatkówki oka. Stwierdza się ją u większości osób chorujących na cukrzycę typu 2 oraz u wszystkich osób z cukrzycą typu 1 trwającą dłużej niż 20 lat.
Retinopatia cukrzycowa – przyczyny
Głównymi przyczynami rozwoju retinopatii cukrzycowej jest podwyższony poziom cukru we krwi oraz nadciśnienie tętnicze. Prowadzą one do osłabienia, a następnie uszkodzenia naczyń krwionośnych siatkówki. Na skutek wysokiego ciśnienia tętniczego i hiperglikemii żyły siatkówki poszerzają się. W tętnicach tworzą się niewielkie mikrotętniaki, które z biegiem czasu zamykają światło naczynia. Upośledzenie drożności naczyń powoduje ich pękanie i krwawienie. Ryzyko wystąpienia retinopatii cukrzycowej jest większe u pacjentów po operacji zaćmy oraz u kobiet w ciąży
Retinopatia cukrzycowa – objawy
W początkowej fazie choroba może nie dawać żadnych objawów. Zaawansowana postać retinopatii cukrzycowej prowadzi jednak do silnych zaburzeń widzenia. Pierwszym sygnałem mogącym wskazywać na obecność choroby jest pojawienie się ciemnej kropki w polu widzenia. Jej obecność może oznaczać, że pękło osłabione naczynie i pojawił się krwotok w obrębie siatkówki. Mniej charakterystycznymi dolegliwościami towarzyszącymi retinopatii cukrzycowej mogą być: osłabienie ostrości wzroku, problemy z widzeniem w ciemności, obrzęki siatkówki oraz pojawianie się nowych naczyń krwionośnych na powierzchni tęczówki.
Laseroterapia w leczeniu retinopatii cukrzycowej
Innowacyjną metodą leczenia retinopatii cukrzycowej jest laseroterapia. Początki zastosowania lasera w okulistyce sięgają już lat 80. XX wieku. Współcześnie urządzenia są wykorzystywane zarówno w leczeniu, jak i w diagnostyce chorób oczu. Zabieg z użyciem lasera jest całkowicie bezpieczny, a ryzyko powikłań jest znikome. Gdy lekarz prowadzący podejmie decyzję o zakwalifikowaniu pacjenta do zabiegu laserowego, w pierwszej kolejności dąży się do ustabilizowania metabolicznego cukrzycy. Konieczne jest zatem znormalizowanie podwyższonego ciśnienia tętniczego oraz wyrównanie poziomu cukru we krwi. Następnie przeprowadzany jest zabieg laserowy. Najpowszechniejszym sposobem leczenia retinopatii cukrzycowej jest tzw. fotokoagulacja siatkówki. Zabieg polega na zniszczeniu wysięków na jej powierzchni oraz na usunięciu obszarów, w których występuje niedokrwienie. Laseroterapia wykonywana jest w warunkach ambulatoryjnych. Pacjent utrzymuje znieczulenie w formie kropli anestetycznych, podaje się także środek rozszerzający źrenicę. Cały zabieg trwa około 30 minut, a pacjent może wrócić do domu tego samego dnia. Ze względu na to, że zoperowane oczy są wysoce wrażliwe na światło (źrenice pozostają bowiem jeszcze przez jakiś czas rozszerzone), zaleca się zabranie ze sobą okularów przeciwsłonecznych. Po zabiegu nie należy prowadzić samochodu – dlatego najlepiej poprosić o pomoc kogoś ze znajomych lub pojechać taksówką.
