Czy wiesz, że termin „jaskra” nie dotyczy jednej, konkretnej choroby, tylko odnosi się do całej grupy schorzeń? Ich wspólną cechą jest występowanie tzw. neuropatii jaskrowej. Przyjrzyjmy się krótko poszczególnym odmianom.

Jaskra niszczy nerw wzrokowy

Czym jest wspomniana we wstępie neuropatia jaskrowa? Najprościej mówiąc, jest to postępujące uszkodzenie nerwu wzrokowego (który łączy oko z mózgowiem), w większości przypadków wywołane wzrostem ciśnienia wewnątrz gałki ocznej. Stopniowo degenerują jego kolejne włókna, a pacjent traci kolejne fragmenty pola widzenia. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) jaskra jest drugą z kolei przyczyną ślepoty na świecie. Zazwyczaj dotyka ludzi po 40. roku życia, jednak nie oznacza to, że młodsi mogą ją lekceważyć – choć zdarza się to nieco rzadziej, u nich również może wystąpić i również będzie groźna. Najczęściej występujące objawy jaskry to mroczki przed oczami, zmniejszenie pola widzenia, silne bóle oczu i głowy czy też wrażenie efektu „halo” wokół źródeł światła.

Jakie są rodzaje jaskry?

Przyjrzyjmy się więc odmianom jaskry. Wyróżniamy jaskrę pierwotną, wtórną i wrodzoną. Zarówno pierwotna, jak i wtórna dzielą się na typy z otwartym i zamkniętym kątem przesączania (który jest naturalną drogą odpływu produkowanej w oku cieczy wodnistej).

Jaskra pierwotna z otwartym kątem jest najczęściej występującą postacią schorzenia (ok. 80% przypadków). Niestety również jedną z najgroźniejszych – potrafi rozwijać się bezobjawowo całymi latami. Bezpośrednia przyczyna nie jest jeszcze dokładnie poznana. Istotą tej odmiany jaskry jest utrudniony odpływ cieczy wodnistej, przy zachowanym otwartym, lecz nie w pełni prawidłowym kącie przesączania. To z kolei powoduje wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego. Z kolei typ jaskry pierwotnej z zamkniętym kątem przesączania charakteryzuje się zablokowaniem drogi odpływu cieczy wodnistej, najczęściej z powodu nieprawidłowej budowy anatomicznej.

Jaskra wtórna różni się od pierwotnej tym, że neuropatia jaskrowa jest tu efektem innych zaburzeń w organizmie. Najczęściej dzieje się tak na skutek urazu, innej choroby (np. zaćmy) lub stanu zapalnego.

Jaskra wrodzona ujawnia się już u małych dzieci i związana jest z nieprawidłowym wykształceniem się kąta przesączania, co powoduje wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego. Jednym z jej objawów może być powiększenie oka u dziecka.

Podjąć walkę z jaskrą - zanim będzie za późno

Jaskra to naprawdę groźna choroba. Wiemy już, że istnieją takie jej typy, które mogą rozwijać się niepostrzeżenie przez bardzo długi czas, a nie dając przy tym żadnych objawów, usypiają naszą czujność. Niestety, zbyt późno wykryta jaskra może nie nadawać się do leczenia i grozić całkowitą utratą wzroku! Dlatego tak ważne są regularne badania i kontrola wzroku u okulisty. Pamiętajmy również, by zachęcać do tego naszych bliskich. Reagujmy, gdy zauważymy jakiekolwiek niepokojące objawy. Odpowiedzialne podejście może naprawdę pomóc uratować wzrok – nasz lub drugiej osoby!