Ciąża to czas bardzo szczególny, kiedy kobiety muszą być szczególnie ostrożne i dbać o siebie za dwoje. Dlatego też istnieje wiele zasad, których ciężarne muszą przestrzegać, niejednokrotnie też ciąża może zmienić plany, na przykład na zabieg korekcji wzroku. Dość powszechnie wiadomo, że w ciąży niewskazane są laserowe operacje oczu. Kobieta w ciąży nie zostanie zakwalifikowana do zabiegu i stan ten utrzyma się aż do zakończenia karmienia piersią. Niewiele osób jednak jest w pełni świadoma, z czego to wynika. Wbrew pozorom nie chodzi tu o samo użycie lasera, które mogłoby być groźne dla kobiety lub dziecka. Taka sama decyzja będzie najprawdopodobniej podjęta w przypadku planowanej operacji refrakcyjnej wymiany soczewki. Ciąża nie dyskwalifikuje pacjentki całkowicie, a jedynie odsuwa operację w czasie.
Dlaczego operacje korekcji wzroku nie są wskazane w ciąży?
Ciąża wiąże się z licznymi zmianami w organizmie kobiety. W czasie dziewięciu miesięcy jej trwania całe ciało funkcjonuje nie tylko inaczej, ale też nie są to zmiany trwające całą ciążę. Pierwszy trymestr będzie miał inny efekt na ciało kobiety, niż trymestr trzeci. Różne organy przechodzą różne zmiany, zależnie od momentu ciąży. Ta zasada dotyczy również narządu wzroku. Oczy reagują na ciążę na równi z innymi narządami w ciele kobiety. Dlatego też niejednokrotnie zdarza się, że w czasie ciąży widzenie kobiety zmienia się, jej wada wzroku może być inna niż w okresie przed ciążą. Właśnie to jest powodem, dla którego w czasie ciąży nie można poddać się laserowej operacji wzroku. Wykonane wówczas badania oceniające stan oczu mogą nie być miarodajne i doprowadzić do zoperowania oka w sposób nieodpowiadający rzeczywistym potrzebom. Podobnie sprawa ma się w przypadku refrakcyjnej wymiany soczewki. Przed zabiegiem przeprowadza się serię dokładnych badań, które mają na celu sprawdzenie dokładnych parametrów oka i tego, co potrzebne jest do odzyskania pełnej ostrości widzenia. W oparciu o te badania tworzy się indywidualnie dopasowaną sztuczną soczewkę, którą wprowadza się do oka pacjenta w miejsce soczewki naturalnej. Badania przeprowadzone w czasie ciąży mogą również być niemiarodajne przez zaburzenia hormonalne doprowadzające do zmian w narządzie wzroku kobiety. Dlatego też przygotowana wówczas soczewka po kilku miesiącach mogłaby okazać się jednak niewłaściwą.
Decyzję o kwalifikacji do zabiegu podejmuje lekarz okulista. Jeśli osoba, która planowała refrakcyjną wymianę soczewki zaszła w ciążę, należy niezwłocznie poinformować o tym lekarza.
Wady wzroku a poród naturalny
Równie kontrowersyjną kwestią może okazać się poród po operacji korekcji wzroku. To skomplikowany temat i rodzi wiele pytań zarówno wśród pacjentów, jak i położników oraz okulistów. Poród naturalny wiąże się z dużym wysiłkiem ze strony kobiety i w pewnych przypadkach nie jest zalecany. Kwestie wad wzroku jednak są tutaj nadal stosunkowo niejednoznaczne. W 2014 roku Polskie Towarzystwo Okulistyczne opracowało konsensus okulistyczno-położniczy, mający na celu określenie wytycznych do polecanego porodu przez cesarskie cięcie w związku z wadami wzroku u kobiety.
W dokumencie tym zespół ekspertów wskazuje na sytuacje, w których poród naturalny może być ryzykowny ze względu na problemy z narządem wzroku. Wśród wymienionych tam powodów do decyzji o cesarskim cięciu ze względu na stan oczu kobiety znalazły się różne wady i schorzenia, ale również stary pooperacyjne. Nie ma na tej liście jednak informacji o zagrożeniu płynącym z odbycia w przeszłości zabiegu refrakcyjnej wymiany soczewki. Można więc założyć, że poród naturalny jest w takim wypadku nadal bezpieczny. W przypadku wątpliwości zawsze warto dopytać zarówno lekarza okulistę, jak i położnika.
