Jaskra to choroba atakująca nie tylko seniorów, gdyż już 1 na 50 osób po czterdziestce zmaga się z tym schorzeniem. Polega ono na stopniowej degradacji nerwu wzrokowego. Jaskra nazywana jest także cichym złodziejem wzroku, gdyż przez wiele lat może nie dawać żadnych widocznych objawów. Choć jest to choroba nieuleczalna, to dzięki nowoczesnej medycynie możemy zahamować jej rozwój do tego stopnia, że przez całe życie będziemy mogli cieszyć się w miarę sprawnym wzrokiem. Dlatego właśnie większość okulistów zaleca, aby robić kompleksowe badania narządu wzroku co najmniej raz na dwa lata.
Co to jest jaskra?
Zwykle przyczyną jaskry jest wzrost ciśnienia wewnątrz gałki ocznej, które powoduje ucisk na wspomniany nerw wzrokowy, doprowadzając do jego uszkodzenia. W zdrowym oku prawidłowe ciśnienie utrzymywane jest poprzez ciągły napływ i odpływ cieczy wodnistej wewnątrz przedniej komory oka. U osób cierpiących na jaskrę zaburzony jest ten proces przepływu, przez co wspomniana ciecz się gromadzi, podnosząc ciśnienie wewnątrz oka. Choć ryzyko jaskry rośnie z wiekiem, pewne grupy osób są bardziej narażone na jej wystąpienie. Przede wszystkim regularnie badać się powinni Ci, u których jaskra występowała w rodzinie, a także cukrzycy, krótkowidze, migrenowcy czy osoby z nadciśnieniem tętniczym. Również osoby żyjące w dużym i przewlekłym stresie są narażone na szybsze rozwinięcie jaskry.
Czym się objawia jaskra?
Najbardziej powszechnym rodzajem tej choroby jest jaskra pierwotna otwartego kąta. W jej przypadku zwykle przez wiele lat nie występują żadne objawy. Pacjenci zwykle zgłaszają się z tą przypadłości, gdy ich wzrok ulega już znacznemu pogorszeniu. Warto pamiętać, że im później podejmiemy się leczenia jaskry, tym trudniej ją zahamować. Uszkodzonych nerwów wzrokowych nie da się zregenerować, przynajmniej przy obecnym stanie medycyny.
W przypadku innych odmian jaskry (a także czasem przy wyżej wspomnianej), możemy zaobserwować następujące objawy: mroczki przed oczami, zaburzenie pola widzenia, silny ból głowy i oczu, a nawet nudności czy wymioty. Jeśli dostrzeżemy u siebie powyższe symptomy, powinniśmy się czym prędzej skontaktować ze specjalistą - nieleczona jaskra może prowadzić do całkowitej utraty wzroku.
Diagnoza i leczenie jaskry
Im wcześniej zdiagnozowana jaskra, tym lepiej dla naszych oczu. To właśnie dlatego warto zapytać okulisty podczas wizyty o profilaktyczne badanie oceny tarczy nerwu wzrokowego,. Zwykle gdy zaczynamy dostrzegać objawy, jaskra jest już w zaawansowanym stadium, w który, masz nerw wzrokowy jest już częściowo uszkodzony. W celu potwierdzenia diagnozy, okuliści stosują zwykle badanie OCT - optyczną koherentę tomografii dna oka. Badanie to pozwala określić grubość warstw włókien nerwowych wokół tarczy nerwu wzrokowego, a także grubość siatkówki w dołeczku.
Jaskry nie można wyleczyć całkowicie, ale można zahamować jej rozwój. Do wyboru mamy leczenie farmakologiczne, a także laserowe lub chirurgiczne. Wybór terapii najlepiej skonsultować ze specjalistą, gdyż w przypadku jaskry, terapia jest dostosowywana do stopnia zaawansowania choroby czy wieku pacjenta. Leczenie farmakologiczne polega na podawaniu preparatów mających na celu obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego poprzez zmniejszenie produkcji cieczy wodnistej lub ułatwienie jej odpływu. Operacje chirurgiczne polegają z kolei na wytworzeniu nowej drogi odpływu z oka cieczy wodnistej. Tak samo zresztą działa Irydotomia laserowa, choć technika ta jest mniej inwazyjna. Irydotomia jest całkowicie bezpieczna i nie występują efekty uboczne. Jeśli terapia farmakologiczna nie przynosi zamierzonych efektów, możemy także skorzystać z selektywnej trabekuloplastyki laserowej SLT. Technika ta jest nieinwazyjną i bezpieczną metodą obniżenia ciśnienia śródgałkowego. Co ważne zabieg ten można powtarzać wielokrotnie. Charakteryzuje się on bardzo krótkim czasem trwania i niską energią impulsu.
