Jaskra jest chorobą oczu, która rozwija się powoli i czasem przez wiele lat nie daje żadnych objawów. To właśnie dlatego ważne są regularne wizyty u okulisty kontrolne czy z naszym narządem wzroku jest wszystko w porządku. W jakich sytuacjach powinniśmy szczególnie udać się na konsultację lekarską? Przede wszystkim w przypadku bólu oka i pogarszania się wzroku. Zaćmie towarzyszy także zwykłe widzenie aureoli wokół źródeł światła czy zwężenie pola widzenia. Czasem pojawiają się także nudności lub wymioty.
Jaskra - co to jest?
Za przyczynę jaskry uważa się wysokie ciśnienie w gałce ocznej. U zdrowego człowieka prawidłowe ciśnienie utrzymywane poprzez ciągły napływ i odpływ cieczy w przedniej komorze oka. U osób chory na jaskrę zaburzony jest wspomniany odpływ, przez co ciecz się gromadzi, a co za tym idzie, rośnie ciśnienie wewnątrz oka. To stopniowo uszkadza nerw wzrokowy. W rozpoznaniu jaskry lekarze stosują szeroki wachlarz badań - zwykle decydują się na wykonanie go w przypadku, gdy pacjent skarży się na ubytki w polu widzenia. Z wiekiem zwiększa się ryzyko jaskry, a więc powinniśmy częściej odwiedzać okulistę. Według badań nawet co 10. osoba powyżej 70 roku życia jest zagrożona tą chorobą.
W trakcie diagnozowania jaskry lekarze stosują w pierwszej kolejności zwykle badanie OCT - optyczną koherentę tomografii. Jest to badanie niezbędne w przy diagnostyce jaskry. Dzięki niemu lekarz może określić grubość warstw włókien nerwowych wokół tarczy nerwu wzrokowego, a także grubość siatkówki w dołeczku. Badanie OCT pozwala określić stan obrazy tarczy nerwu, a także siatkówki w plamce. Innym badaniem często wykorzystywanym w diagnostyce jaskry jest gonioskopia, czyli badanie kąta przesączania stwierdzające czy kąt jest otwarty, czy zamknięty. Wymaga ono znieczulenia gałki ocznej kropli. Istnieje także możliwość wykonania USG gałki ocznej.
Przyczyny i objawy jaskry
Jak wspomnieliśmy wyżej, za główną przyczynę jaskry uważa się wysokie ciśnienie w gałce ocznej, a to z kolei może mieć różne źródło. Na zachorowanie na jaskrę są szczególnie narażone osoby cierpiąca na nadćiśnienie tętniczy, migrenowcy, krótkowidzę czy cukrzyce. Jaskra jest także w pewnym stopniu dziedziczna - jeśli mamy w rodzinie osoby zmagające się z tym schorzeniem, jesteśmy w wyższej grupie ryzyka. Jaskra pierwotna otwartego kąta jest najczęściej diagnozowanym typem jaskry. Niestety, w początkowej fazie rozwoju choroby nie daje ona żadnych objawów - dopiero później zaczynają pojawiać się bóle oczu, głowy, a także zamglone widzenie. Specjalista w trakcie badania gonioskopii może rozpoznać wąski kąt przesączania, a więc taki, który ma predyspozycje do wywołania jaskry.
Czy jaskrę można wyleczyć?
Jaskra jest chorobą nieuleczalną, ale możemy zahamować postępowanie choroby. Odpowiednio wcześnie zdiagnozowana i leczona jaskra pozwoli nam zachować dostatecznie dobry wzrok do końca życia. W leczeniu chodzi przede wszystkim o utrzymanie w chorym oku bezpiecznego ciśnienia. W tym celu wykorzystuje się leczenie farmakologiczne, ale także operacje przeciwjaskrowe - laserowe. Irydotomia laserowa w jaskrze z zamykającym się kątem polega na wykonaniu laserem małego otworu w tęczówce - umożliwia to odpływ cieczy wodnistej do komory przedniej oka. Choć brzmi to skomplikowanie - nie należy się martwić, gdyż zabiegi tego typu są całkowicie bezpieczne i nie występują efekty uboczne. Na to drugie rozwiązanie najlepiej zdecydować się w przypadku wąskiego kąta przesączania lub we wczesnym stadium choroby. Zabieg wykonany zbyt późno może już nie powstrzymać procesu chorobowego.