U zdrowego człowieka gałki oczne są ustawione równolegle i poruszają się jednocześnie w takich samych kierunkach. Takie ułożenie zapewnia obydwu oczom zachowanie prawidłowego kąta patrzenia. Niekiedy zdarza się jednak tak, że gałki oczne odchylają się nierównolegle. Taki stan jest określany jako zez i prowadzi do pojawienia się problemów z widzeniem – zarówno jednoocznym, jak i dwuocznym. Leczenie zeza należy rozpocząć natychmiast po jego rozpoznaniu. Terapią choroby zezowej zajmują się nie tylko okuliści, lecz bardzo często również neurolodzy. Jednym z najskuteczniejszych sposobów leczenia zeza jest zabieg operacyjny.
Przyczyny powstawania zeza
Zez jest schorzeniem powstającym na skutek osłabienia mięśni ocznych. Wśród czynników mogących mieć wpływ na pojawienie się choroby zezowej wymienia się także wady refrakcji, choroby gałki ocznej i oczodołu oraz schorzenia ośrodkowego układu nerwowego. Powstanie zeza może mieć także związek z czynnikami genetycznymi.
Operacja usunięcia zeza: zabieg i rekonwalescencja
Operacja usunięcia zeza przeprowadzana jest w warunkach ambulatoryjnych. Pacjent wychodzi do domu w tym samym dniu, w którym został wykonany zabieg. Podczas operacji stosowane jest znieczulenie ogólne lub miejscowe. Operacja trwa około godzinę. Kilka godzin po zabiegu pacjent może opuścić klinikę. Postępowanie pooperacyjne polega na zapewnieniu oczom odpoczynku. Lekarze często zalecają także stosowanie przez jakiś czas specjalnych kropli do oczu.
Operacyjne leczenie zeza u dzieci
Najczęstszym rodzajem zeza u dzieci jest zez zbieżny. W tym przypadku gałki oczne odchylają się w kierunku nosa. Podstawowym sposobem leczenia zeza u dzieci jest zastosowanie korekcji okularowej. Taka metoda nie we wszystkich przypadkach jest jednak skuteczna. Wówczas zaleca się przeprowadzenie zabiegu operacyjnego. Taka konieczność występuje jednak stosunkowo rzadko i dotyczy jedynie około 15% małych pacjentów. Operacyjne leczenie zeza najlepiej przeprowadzić u dziecka, które nie ukończyło jeszcze 10 lat. Im wcześniej wykona się taką operację, tym prawdopodobieństwo przywrócenia prawidłowego widzenia obuocznego jest większe.
Operacyjne leczenie zeza u dorosłych
Biorąc pod uwagę kierunek, w którym odchylają się gałki oczne, wyróżnia się zez zbieżny i zez rozbieżny. U dorosłych najczęściej występuje zez rozbieżny. Zamiast ułożenia równoległego, gałki oczne odchylają się w stronę skroni, w górę lub w dół. Do operacji usunięcia zeza mogą przystąpić pacjenci w każdym wieku. Nie jest prawdą, jakoby taki zabieg można było przeprowadzić jedynie u dzieci. Na wyleczenie zeza nigdy nie jest za późno. Celem operacji jest przywrócenie prawidłowego funkcjonowania mięśni odpowiedzialnych za ruch gałki ocznej. W zależności od konkretnego przypadku, zabieg polega na wzmocnieniu ich bądź osłabieniu. Im pacjent jest starszy, tym ciężej jest przywrócić mu prawidłowe widzenie dwuoczne. Efekt kosmetyczny często bywa nietrwały, ponieważ zezujące oko może znów powrócić do nieprawidłowego ułożenia z powodu wieloletniego przyzwyczajenia.
